ذکر یعنی تمجید الله سبحانه و تعالی و تکرار اسماء حق با تمرکز تمام و با مواظبت کامل، به قلب و زبان است.
از رسول اکرم نقل شده است که هر کس بگوید: (لا اله الا الله، وارد بهشت می شود). یعنی هر کس به زبان اقرار و به قلب تصدیق نماید که خدا و معبود و خالق و رقیبی جز الله تبارک و تعالی نیست، به بیان دیگر هر کس ایمان بیاورد و به آنچه در کتاب قرآن از ایمان به خدا و انبیاء الهی و کتب آسمانی و سنت پیغمبر که رحمت عالمیان است، عمل کند و بر هدایت آن بزرگوار و راه استوارش و سیره اهل بیت طاهرش، مستقیم و درست، عاشقانه و فانی در عشق الهی و حبیب حق تعالی، محمد حرکت کند، تا مرگ او را فرا رسد بدون شک از اهل سعادت و بهشت خواهد بود و در نزد پروردگار جلیل، مقام کریم را حائز خواهد بود. بنا بر فرموده پیامبر اکرم ﷺ: (در بالا ذکر شد)
حلقه های ذکر رسمی در روزهای دوشنبه و پنجشنبه هر هفته بعد از نماز عشاء، تشکیل می شود و مریدان به شکل دایره می ایستند، سپس مسئول حلقه در وسط می ایستد و همه با تمرکز تمام و با ارتباط روحی با شیخ حاضر آماده ذکر می شوند. آنگاه همگی به اشاره مسئول حلقه، ذکرهای آتی را تکرار می کنند و ذکر با اشاره مسئول حلقه تغییر می یابد:
“يا دائم الفضل على البرية يا باسط اليدين بالعطية يا صاحب المواهب السنية صل على محمد خير البرية واغفر لنا يا ربنا في هذه العشية”
ترجمه:
ای دائم فضل بر مخلوقات، ای گستراننده دستان به عطا، ای صاحب موهبت های والا، بر محمد بهترین مخلوقات درود فرست و در این شب ما را ببخش، ای پروردگار ما.
1 . الله استغفر الله دائم استغفر الله .
2 . لك الحمد يا قدوس لا اله إلا الله .
3 . يا الله دائم الله .
4 . يا دائم الله دائم .
5 . يا حي أنت الحي ليس الباقي إلا حي .
6 . يا باقي أنت الباقي ليس الباقي إلا الله .
7 . يا هادي أنت الهادي ليس الهادي إلا الله .
تلاوت این اذکار محدود به عددی نبوده، اندازه آن بسته به نظر مسئول حلقه است. سپس مسئول حلقه این دعا را می خواند:
(اللهم يا حي يا قيوم, يا بديع السموات والأرض يا مالك الملك ويا ملك الملوك يا ذا الجلال والإكرام نسألك اللهم يا ربنا ان تحيي قلوبنا وسمعنا وأبصارنا وأرواحنا بنور معرفتك أبداً دائماً باقياً هادياً يا الله)
ترجمه:
اللهم ای زنده و پاینده، ای خالق آسمان ها و زمین، ای مالک پادشاهی و پادشاه پادشاهان، ای صاحب جلال و اکرام، از تو می خواهیم، ای پروردگار ما، که دل ها، گوش ها، چشم ها و ارواح ما را با نور معرفت خود همواره زنده و هدایت فرما، ای خدا.
مسئول حلقه این ذکر را به پایان نبرده است که همگی ذکر (الله) را تکرار می کنند، در حالیکه به جهت تجلیل و تعظیم خداوند خم و راست می شوند تا مسئول حلقه به تلاوت اذکار آتی اشاره نماید که عبارتند از:
8 . يا الله دائم الله .
9 . يا دائم الله دائم .
10 . الله الله الله هُو هُو, هُو الله هُو(تلفظ کلمه (هو) آخر با صدای بلند است) .
11 . الله , الله , الله هُو هُو , هُو الله. و این بار لفظ جلاله الله با صدای بلند تلفظ می شود.
آنگاه همگی ذکر
12. یا کریم را با صدای پایین، در حالیکه در پیشگاه خداوند از ذلت و خشوع خم و راست می شوند، تکرار می کنند. سپس مسئول حلقه می گوید:
( يا الله , يا دائم , يا كريم , يا ستار , يا رحمن , يا رحيم , يا الله ) و همگی ذکر
حی الله الله را بعد از هر یک از اسماء الحسنی تکرار می کنند، چون مسئول حلقه به لفظ جلاله (الله) می رسد همگی ذکر (حی الله الله) را پیوسته تکرار می کنند تا مسئول حلقه به تلاوت ذکر دیگری اشاره کند، که آن
14- تلاوت سوره اخلاص سه مرتبه با هم و با صدای بلند است.
آنگاه همگی در آرامش فرو می روند و سکوت بر همه جا حکم فرما می شود. مسئول حلقه در طلب امداد پیش می آید و می گوید:
بسم الله الرحمن الرحيم
الحمد لله رب العالمين , حمداً أزلياً بأبديته , أبدياً بأزليته , سرمداً بإطلاقه , متجلياً في مرايا آفاقه , حمد الحامدين ودهر الداهرين مدد. ( و ذاکران با صدای بلند می گویند: مدد )
ترجمه: ستایش مخصوص خدائی است که پروردگار جهانیان است، سپاسی که در حالیکه ابدی و بی پایان است ازلی و بی آغاز است، و درحالی که بی آغاز است بی پایان است، مطلقا بی آغاز و انجام است، در چشم انداز تمام افقها تجلی می کند، سپاس همه سپاس گذاران، زمان همه زمانمندان.
وصلوات الله وملائكته وحملة عرشه وجميع خلقه من أرضه وسمائه على سيدنا ونبينا أصل الوجود وعين الشاهد والمشهود , وأول الأوائل وأدل الدلائل , ومبدأ الأنوار الأزلي ومنتها العروج الكمالي , غاية الغايات بالنشآت , أب الأكوان بفاعليته , وأم الامكان بقابليته , المثل الأعلى الإلهي , هيولي العوالم الغير متناهي , روح الأرواح ونور الأشباح , فالق صباح الغيب ورافع ظلمة الريب محتد التسعة والتسعين , رحمة للعالمين سيدنا في الوجود صاحب لواء الحمد والمقام المحمود , المبرقع بالعماء , حبيب الله محمد المصطفى مدد. ( و ذاکران با صدای بلند می گویند: مدد )
ترجمه: درود خداوند و فرشتگان بر بردوش کشندگان عرش او و تمام آفریدگاتش در زمین و آسمانش بر سرور و پیامبر ماکه، ریشه هستی است، چشم بیننده و دیده شنونده (در قیامت) است. نخستین نخستینها، راهنماترین راهنمایان، سرانجام تمام عروج های بسمت کمال، هدف نهائی تمام هدفها، عینیت یافته در مراحل تکامل، پدر پدیده های هستی با فاعلیت و مادر همه ممکن ها با پذیرندگی خویش، برترین نمونه و الگوی الهی، ماده بی صورت تمامی جهان های بی انتها، روح تمامی روح ها، نور تمام ذات ها گشاینده با مدادهای ناپیدا، از میان برنده تاریکی شک و تردید. در بر گیرنده نور و نه اسم خداوند. رحمت خداوند برای همه جهانیان، سرور ما در عالم هستی، دارنده پرچم ستایش و جایگاه ستایش شده پروردگار، آنکس که چشمها از دیدنش نابینا و ناتوان است.
وعلى سر الأسرار ومشرق الأنوار , المهندس في الغيوب اللاهوتية , أنموذج الواقع , وشخص الإطلاق , المنطبع في مرايا الأنفس والآفاق , سر الأنبياء والمرسلين , وسيد الأوصياء والصديقين , الصورة اللاهية , مادة العلوم الغير المتناهية , الظاهر البرهان , الباطن بالقدر والشأن , بسملة كتاب الموجود , حقيقة النقطة البائية , المتحقق بالمراتب الإنسانية , حيدر آجام الإبداع الكرار في معارك الاختراع , السر الجلي والنجم الثاقب , إمام الأئمة , علي ابن أبي طالب (علیه الصلاة والسلام) مدد. ( و ذاکران با صدای بلند می گویند: مدد )
ترجمه: و بر سر الأسرار و مشرق الأنوار، مهندس در غیوب لاهوتی، الگوی واقعیت و شخصیت مطلق که در آینه های نفوس و آفاق منعکس شده است، راز پیامبران و رسولان، سرور اوصیا و صدیقین، تصوير الهی و ماده علوم بی پایان، ظاهر با برهان و باطن با قدر و شأن، بسم الله کتاب موجود، حقیقت نقطه باء، محقق در مراتب انسانی، حیدر آجام ابداع، کرار در میدان‌های اختراع، راز آشکار و ستاره درخشان، امام الأئمه، حضرت امام علی بن ابی طالب علیه السلام (مدد).
مدد يا سيدي وسندي ومرشدي وتاج رأسي ونور عيني القطب الرباني والهيكل الصمداني والقنديل النوراني والسر السبحاني جامع الأسرار والمعاني شيخ الإنس والجان محيي السنة والدين باز الله الأشهب أبا صالح حضرة السيد الشيخ عبد القادر الكيلاني مدد. ( و ذاکران با صدای بلند می گویند: مدد )
ترجمه: مدد ای آقای من، تکیه گاه من، مرشد من، تاج سر من و نور چشمان من، قطب ربانی و پیکر صمدانی و چراغ نورانی و راز سبحانی، جامع اسرار و معانی، شیخ انسان و جن، احیاکننده سنت و دین، باز الله اشهب، حضرت سید شیخ عبدالقادر گیلانی قدس الله سره (مدد).
مدد يا سيدي وسندي ومرشدي وتاج رأسي ونور عيني العارف بالله حق العرفان وخادم القرآن من نسلِ عدنان صاحب مراتب الكمال حضرة السيد الغوث إسماعيل الولياني مدد. ( و ذاکران با صدای بلند می گویند: مدد )
ترجمة: مدد ای آقای من، تکیه گاه من، مرشد من، تاج سر من و نور چشمان من، عارف به خدا و خادم قرآن از نسل عدنان، صاحب مراتب کمال، حضرت سید الغوث اسماعیل الولیانی قدس الله سره (مدد).
مدد يا سيدي وسندي ومرشدي وتاج رأسي ونور عيني جامع الأسرار والمعاني شيخ الإنس والجان ومرشد الزمان منبع العلم والعرفان حضرة السيد الغوث عبد الكريم الشاه الكسنزان مدد. ( و ذاکران با صدای بلند می گویند: مدد )
ترجمه: مدد ای آقای من، تکیه گاه من، مرشد من، تاج سر من و نور چشمان من، جامع اسرار و معانی، شیخ انسان و جن و مرشد زمان، منبع علم و عرفان، حضرت سید الغوث عبدالكریم شاه کسنزان قدس الله سره (مدد).
مدد يا سيدي وسندي ومرشدي وتاج رأسي ونور عيني شيخ الكسنـزان شيخ الأصاغر والأكابر في دين الله مهاجر حضرة السيد الشيخ الغوث عبد القادر الكسنـزان مدد. ( و ذاکران با صدای بلند می گویند: مدد )
ترجمه: مدد ای آقای من، تکیه گاه من، مرشد من، تاج سر من و نور چشمان من، شیخ کسنزان، شیخ کوچک و بزرگ در دین خدا، مهاجر، حضرت سید شیخ الغوث عبدالقادر کسنزان قدس الله سره (مدد).
مدد يا سيدي وسندي ومرشدي وتاج رأسي ونور عيني شيخ الكسنـزان غوث الثقلين مربي المريدين وقدوة السالكين حضرة السيد الشيخ الغوث السلطان حسين الكسنـزان مدد. ( و ذاکران با صدای بلند می گویند: مدد )
ترجمه: مدد ای آقای من، تکیه گاه من، مرشد من، تاج سر من و نور چشمان من، شیخ کسنزان، غوث ثقلین، مربی مریدین و مقتدای سالکین، حضرت سید شیخ الغوث سلطان حسین کسنزان قدس الله سره (مدد).
مدد يا سيدي وسندي ومرشدي وتاج رأسي ونور عيني العارف بالله حق العرفان صاحب مراتب الكمال حضرة السيد الشيخ الغوث عبد الكريم الكسنـزان مدد. ( و ذاکران با صدای بلند می گویند: مدد )
ترجمه: مدد ای آقای من، تکیه گاه من، مرشد من، تاج سر من و نور چشمان من، عارف به خدا و صاحب مراتب کمال، شیخ انسان و جن، شیر کرکوک، حضرت سید شیخ الغوث عبدالكریم کسنزان قدس الله سره (مدد).
مدد يا سيدي وسندي ومرشدي وتاج رأسي ونور عيني العارف بالله حق العرفان، صاحب مراتب الكمال شيخ الانس والجان، وسلطان هذا الزمان رئيس الطريقة العلية القادرية الكسنزانية شيخنا الحاضر حضرة السيد الشيخ السلطان الخليفة محمد المحمد الكسنزان قدس الله سره ( مدد ).
ترجمه: مدد ای آقای من، تکیه گاه من، مرشد من، تاج سر من و نور چشمان من، عارف به خدا، صاحب مراتب کمال، شیخ انسان و جن و سلطان این زمان، رئیس طریقت علیه قادریه کسنزانیه، شیخ حاضر ما حضرت سید شیخ سلطان خلیفه محمد محمد کسنزان قدس الله سره (مدد).
مدد يا سيدي وسندي ومرشدي وتاج رأسي ونور عيني، العارف بالله حق العرفان شمس الكسنزان وحبيب السلطان، شيخ الانس والجان، استاذنا الحاضر، رئيس الطريقة العلية القادرية الكسنزانية حضرة السيد الشيخ شمس الدين محمد نهرو الكسنزان قدس الله سره ( مدد ).
ترجمه: مدد ای آقای من، تکیه گاه من، مرشد من، تاج سر من و نور چشمان من، عارف به خدا، خورشید کسنزان و حبیب سلطان، شیخ انسان و جن، استاد حاضر ما، رئیس طریقت علیه قادریه کسنزانیه حضرت سید شیخ شمس الدین محمد نهرو کسنزان قدس الله سره (مدد).
سپس مسئول حلقه از استاد حاضر طریقت مدد می طلبد، و دعای زیر را می خواند:
بسم الله الرَّحمن الرَّحیم
اللّهم صلِّ على سّيدنا محمدٍ ﭐلوصفِ وﭐلوحيِ وﭐلرّسالةِ وﭐلحكمةِ وعلى آله وصحبهِ وسلِّم تسليماً
اللّهُمَ إني أسألُكَ إيماناَ يَصلَحُ للعَرْضِ عَلَيك، وإيقاناً نَقِفُ بهِ في القيامةِ بينَ يدَيك، وعِلماً نَفْقَهُ بهِ أوامِرَكَ ونَواهيك، وفَهْماً نعلَمُ بهِ كَيفَ نُناجيك، واجعلْنا في الدُّنيا والآخرةِ مِنْ أهلِ وِلايَتِك، وامْلأ قلوبَنا بنورِ مَعرفَتِك، وكَحِّلْ عُيونَ عُقولِنا بإثْمِدِ هِدايتِك، واحرُسْ أقدامَ أفكارِنا منْ مَزالقِ مَواطئِ الشُّبَهات، وامنَعْ طُيورَ أنفُسِنا منَ الوُقوعِ في شَبَكةِ مُوبِقاتِ الشُّبُهات، وأعِنّا في إقامةِ الصَّلاةِ على تَرْكِ الشَّهوات، وامْحُ سُطورَ سَيِّئاتِنا منْ جَرائدِ أعْمالِنا بأيدي الحَسَنات، وكُنْ لَنا حَيثُ يَنقَطِعُ الرَّجاءَ مِنّا إذا أعْرَضَ أهلُ الوُجودِ بوُجوهِهِمْ عَنّا حتى نُحْصَنَ في ظُلَمِ اللُّحود، راهنينَ أفعالَنا إلى اليومِ المَشْهود، وأجِرْ عبدَكَ الضَعيفِ على ما ألِفَ منَ العَظَمَةِ والزَّلَل، ووفِّقْني لِصالِحِ القَولِ والعَمَل، واجْرِ على لِساني ما يَنْتَفِعُ بهِ السّامِع، وتَذْرِفُ لهُ المَدامِع ، ويَلينُ لَهُ القلبُ الخاشِع، واغفِرْ لي ولأهلي وأولادي والحاضرين، آمين، والحمدُ للهِ ربِّ العالمين .
اللهم جودُكَ دَلَّني عَلَيك، وإحسانُكَ قرَّبَني إليك، أشكو إليكَ ما لا يَخْفى عليك، وأسألُكَ ما لا يَعْسِرُ عليك، إذْ عِلْمُكَ بحالي يُغْني عنْ سُؤالي، يا مُفَرِّجَ عنْ كُلِّ مَكروبٍ كَرْبَهُ ومُنَجّيه، يا مَنْ ليسَ بِغائِبٍ فأنْتَظِرُهُ، ولا بنائِمٍ فأوقِظُهُ، ولا بغافلٍ فأنَبِّهُهُ، ولا بِعاجزٍ فأُمْهِلُهُ، إلهي حَسناتي معَ فَقْري إليها لوَهَبْتُها لكَ وأنا عَبْدُك، فكيفَ لا تَهبُ لي سَيِّئاتي معَ غِناكَ عنْها وأنتَ رَبِّي، إلهي أمَرْتَنا أنْ لا نَرُدَّ المَساكينَ عنْ أبوابِنا و نَحنُ مَساكينُكَ فَلا تَرُدُنا عنْ بابِكَ يا كَريم، وأمَرْتَنا أنْ نَتصدَّقَ على فقرائِنا ونحنُ فقراؤُكَ فتَصدَّقْ علَينا، وأمَرْتَنا أنْ نَعتِقَ مَنْ شابَ في مُلْكِنا وقدْ شِبْنا في مُلْكِكْ فأعْتِقْنا عنِ النّارِ يا رَحيم، وأمَرْتَنا أنْ نَعفوَ عَمَّنْ ظلَمَنا و قدْ ظلَمْنا أنْفُسَنا فاعفُ عنّا برَحمَتِكَ يا أرحمَ الرّاحمين .
اللهُمَّ إنا نَعوذُ بوَصْلِكَ مِنْ صَدِّك، وبِقُرْبِكَ مِنْ طَرْدِك، فاجْعَلْنا مِنْ أهلِ طاعَتِكَ ورِفْدِك، وأهِّلْنا لِشُكْرِكَ وحَمْدِك، وصلی الله على سيّدِنا محمدٍ وعلى آلهِ الطيبينَ وصحبهِ الكرامِ البَررَةِ أجمعين وسلَّمَ تَسليماً كثيراً إلى يومِ الدين.
ترجمه:
خدايا من از تو ايماني مي خواهم كه شايسته عرضه كردن در درگاهت باشد و يقيني که با آن در روز قيامت در حضورت بايستم و علمی که با آن اوامر و نواهی تو را بفهمم و درکی كه با آن با تو مناجات كنم. خدايا ما را در دنيا و آخرت از اهل ولایتت قرار بده و دل هاي ما را از نور معرفتت پر کن و چشمان عقل و خرد ما را با سرمه هدايتت آراسته كن و گام هاي ما را از لغزيدن در پرتگاه های شبهات محافظت نما و پرندگان نَفس و روح ما را از افتادن به هلاكتگاه دام شبهات بازدار و ما را در اقامه نماز برای ترك شَهوات ياري نما و کارهای زشت ما را به دست کارهای خوبمان از نامه اعمالمان پاک کن.
خدايا با ما باش وقتی که امیدها از ما قطع می شود و هنگامی که اهل دنیا از ما روی برمی گرداند، تا در تاریکی قبرها ایمن باشیم، در حالی که اعمال ما تا روز جزا در گرو تو قرار می گیرد. خداوندا، بنده ضعيف خود را در برابر گناهان بزرگ و كوچكي كه به آن خو كرده پناه بخش و بر گفتار و كردار شايسته توفيق بده و بر زبانم سخني جاري ساز كه شنونده از آن سود برد و چشم ها از آن گريان شود و قلب های خاشع با آن نرم گردد، و مرا و خانواده و فرزندانم و حاضران را ببخش و بيامرز، آمين والحمدلله رب العالمين.
خدايا بخشندگي تو مرا به سويت مي كشاند و احسانت مرا به تو نزديك مي سازد ؛ من از چيزي در نزد تو گلايه مي كنم كه بر تو پوشيده نيست و از تو چيزي مي خواهم كه برايت مشكل نيست و آن هم در حالي كه آگاهي تو از حال من مرا از درخواست كردن بي نياز مي سازد.
اي كسي كه از گرفتاران سختي، رنج و اندوه را برمي داري و نجاتشان مي بخشي ؛ اي كسي كه غايب نيست تا منتظرش باشم ؛ در خواب نيست تا بيدارش كنم ؛ غافل نيست تا هشيارش كنم و ناتوان نيست تا مهلتش بخشم.
خدايا من اعمال نيكم را با آنكه به آن نيازمندم به تو مي بخشم ، درحالي كه بنده تو هستم پس تو چگونه كارهاي بدم را با آنكه از آن بي نيازي به من نمي بخشي در حالي كه پروردگار صاحب اختيار مني؟
خدايا تو به ما دستور دادي كه مساكين و نيازمندان را از درگاه خويش نرانيم و اكنون ما نيازمندان درگاه توأيم پس ما را از درب خويش مران. به ما دستور دادي كه به فقيرانمان صدقه دهيم و حال ما فقيران توأيم پس به ما صدقه ببخش ؛ و به ما دستور دادي تا كساني را که زير فرمان ما بودند و پير شدند آزاد كنيم و حال اين مائيم كه در زير فرمان تو پير شديم، پس اي مهربان، ما را از آتش آزاد كن. و به ما دستور دادي تا هر كس را كه به ما ستم كرده عفو كنيم و ما به خود ستم كرده ايم پس اي ارحم الراحمين از ما درگذر .
خدايا ما از دوري تو به وصلت، و از طرد تو به قُرب تو پناه مي بريم پس ما را از اهل طاعت و ضيافت خويش قرار ده و ما را شايسته شكر و ثناي خويش ساز و درود فرست بر محمد و خاندان پاكش و ياران نيكويش و سلام كن بر آنان سلامي فراوان تا روز قيامت.
آنگاه مسئول حلقه می گوید: كلكم عونٌ وغوثٌ ومدد. سپس به نوازنده طبل می گوید با حرکتی میان سرعت و کند بزند و همگی با یک صدا ذکر (حی الله الله) را با صدای بلند و حرکت سر به راست و چپ تکرار کنند، تا زمانیکه مسئول حلقه بیان ذکر دیگری را اعلام کند که آن (حی الله … حی الله) با الله به صورت پنهان است. این ذکر غوث اعظم سید شیخ عبدالقادر گیلانی( قدس الله سره) است و حرکت آن شبیه حرکت ذکر اول با انحنای ساده به جلو است. آنگاه به ذکر دیگری می پردازند که آن (حی، حی، حی الله… حی، حی، حی الله) با صدای بلند می باشد. بدین صورت، حی اول در سمت راست به زمین و حی دوم در سمت راست به آسمان و حی سوم در سمت چپ به قلب (منطقه اسرار) و الله با صدای کشیده، در سمت چپ به آسمان. روش دیگر ادای این ذکر به این ترتیب است: حی اول به چپ، حی و به راست و حی الله به چپ. همگی این ذکر را پیوسته تکرار می کنند تا به ذکر (دائم دائم) منتقل شوند. صدای این ذکر چون برش چوب با اره شنیده می شود. در این ذکر ضربان طبل سرعت می یابد و حرکت این ذکر به راست و چپ می باشد، تا مسئول حلقه به تکرار ذکر (حی، حی، حی الله) اشاره کند که صدای طبل، کند می شود آنگاه به ذکر (دائم دائم) می پردازند بعد از آن مسئول حلقه اشاره به نشستن ذاکران با تکرار این ذکر می کند. بعد از آن ذکر خاتمه یافته، اشاره به توقف ضرب می شود و همگی ذکر (یا الله یا حی یا قیوم) را پنجاه بار تکرار می کنند، سپس فاتحه خوانده می شود.
منبع : سيد شيخ محمد الكسنزان الحسيني – كتاب الطريقة العلية القادرية الكسنزانية – ص314-318 .
