او سيد شيخ شمس الدين محمد نهرو فرزند سيد شيخ سلطان خليفة محمد المحمد ابن سيد عبد الكريم ابن سيد عبد القادر ابن سيد عبد الكريم شاه كسنـزان ابن سيد حسين ابن سيد حسن ابن سيد عبد الكريم ابن سيد إسماعيل الولياني ابن سيد محمد نودهي ابن سيد بابا علي وندرينة ابن سيد بابا رسول الكبير ابن سيد عبدالسيد ثاني ابن سيد عبد الرسول ابن سيد قلندر ابن سيد عبد سيد ابن سيد عيسى أحدب ابن سيد حسين ابن سيد بايزيد ابن سيد عبد الكريم أول ابن سيد عيسى برزنجي ابن سيد بابا علي همداني ابن سيد يوسف همداني ابن سيد محمد منصور ابن سيد عبدالعزيز ابن سيد عبد الله ابن سيد إسماعيل محدث ابن إمام موسىلكاظم ابن إمام جعفر صادق ابن إمام محمدباقر ابن إمام علي زين العابدين ابن إمام حسين ابن إمام علي ابن أبي طالب كرم الله وجهه و سيدة فاطمة الزهراء سيدة نساء العالمين (عليها السلام) دختر رسول الله وخاتم الأنبياء والمرسلين سرورما محمد مصطفى صلى الله تعالى عليه وآله وسلم می‌باشد.
ولادت:
شیخ شمس الدین محمد نهرو کسنزان حسینی در سال 12/12/1969 در استان کرکوک به دنیا آمد. پدر وی سید شیخ سلطان خلیفه محمد المحمد کسنزان حسینی قدس الله سره است، و در میان برادران خود، بزرگترین فرزند خانواده می‌باشد. شیخ محمد نهرو کسنزان در اقصی نقاط دنیا پیروان و مریدان بسیار زیادی دارند. در زبان کردی کسنزان به معنای«هیچ کس نمی داند» اما در اصطلاح به معنی طریقت می باشد یعنی رازی است که هیچ کس جز خدای متعال و رسول اعظم(ص) و شیخ طریقت حاضر از آن آگاهی ندارد.
سید شیخ سلطان خلیفه محمد محمد کسنزان بعد از وفات پدرش شیخ عبدالکریم کسنزان قدس الله سره در سال 1978 بر سجاده طریقت[پیر طریقت شدن] نشست و به بهترین شکل این مسئولیت را انجام داد تا آنجا که طریقت انتشار یافت و نام و آوازه وی در بسیاری از کشورهای عربی، دولتهای آسیایی، اروپا، آمریکا و قاره آفریقا زبانزد شد.
شیخ شمس الدین محمد نهرو کسنزان به خانواده‌ای تعلق دارد که شاخه‌ای از تبار شریف محمدی علوی می‌باشند و نسبشان به امام حسین بن علی علیهما السلام و فاطمه زهرا جگرگوشه رسول اکرم، سیدنا محمد(ص) برمی‌گردد. و این از طرف پدر و مادرش می‌باشد. وی از زمان کودکی در آغوش طریقت بزرگ شد و رشد یافت، و در سایه میراث محمدی که بر پدر و جدش نازل گشته، از کودکی علاقه زیادی به حضور در حلقه‌های روازنه ذکر داشت و همراهی دائمی‌اش با پدر و شیخ خویش باعث شد تا وی از پدر خود، علم و معرفت و ادب را فرابگیرد و او می دانست مرتبه والای شیخ بر مرتبه پدری دلسوز و مهربان بودن، تقدم دارد. زمانیکه بزرگ شد و به جوانی رسید، مشغول تحصیلات آکادمی شد، و علاقه زیادی داشت که نیازهای مریدان را، به طور مستقیم یا غیر مستقیم، برطرف نماید و درخواستهای مریدان را به شیخ برساند.
تحصیلات و مراتب علمی
سید شیخ شمس الدین محمد نهرو کسنزان حسینی ازدواج کرده و چندین فرزند نیز دارد. وی تحصیلات متوسطه را در بغداد به اتمام رساند و لیسانس علوم کامپیوتر را از دانشگاه بغداد اخذ کرد. وی همچنین دارای مدرک لیسانس زبان انگلیسی از بریتانیا و فوق لیسانس تاریخ از معهد التاریخ العربی می‌باشد. پس از این دکترای تاریخ اسلامی را کسب کرد، عنوان رساله دکتری وی «محمد الفاتح حیاته و فتوحاته» می‌باشد. وی در بریتانیا علوم زبان انگلیسی را فرا گرفت. او به سه زبان عربی، کردی و انگلیسی تسلط دارد.
زندگی روحی و معنوی
از بدو تولد شیخ شمس الدین محمد نهرو کسنزان (حفظه الله) تا وقتی که بزرگ شدند، علائم و نشانه‌هایی از خلافت معنوی در ایشان پدیدار گشت. در دهه‌های نود حضرت شیخ سلطان خلیفه محمد المحمد کسنزان حسینی، استعداد خلافت را در وی (شمس الدین) می‌دید و به شکل متفاوتی با وی برخورد می‌کرد و امور طریقت و ارشاد را به او محول می‌کرد و در بیشتر سفرها و ملاقاتهای ارشادی وی را همراه خود می‌برد. شیخ محمد المحمد کسنزان حسینی به مریدان و نزدیکان خود برای پسرش بسیار توصیه می‌کرد و از جانشینی او بعد از خودش به آنها خبر می‌داد و می‌گفت: هیچ کس نباید مرکز یا فرقه‌ای را ایجاد کند یا خلیفه‌ای را برگزیند مگر بعد از اینکه من خلیفه‌ام شیخ نهرو را اعلام کردم. شیخ محمد محمد کسنزان حسینی در سال 2005 در حضور جمع بسیاری از مریدانش، او را به عنوان خلیفه بعد از خود انتخاب کرد و گفت: اگر خدا بخواهد، شیخ نهرو شیخ آینده،شیخ شما،برادرشما، خادم شما و خدمتکار طریقت می باشد. از طریق اعلامیه‌ای رسمی که در سال 2008 در مرکز سلیمانیه آمده بود، وکالت تام طریقت، آشکارا و نهان به او اعطاء شد. دستور و کلام شیخ نهرو همان دستور شیخ می‌باشد، و پس از شیخ نیز امور طریقت فقط از آنِ شیخ نهرو می‌باشد، وهمه می‌دانند که مشایخ کسی را که صلاحیت استادی و پیر طریقت شدن را ندارد، در جایگاه شیخ قرار نمی‌دهند. هیچ کس چنین اختیاری ندارد مگر با راهنمایی ویژه روحی از جانب حضرت رسول(ص) چرا که ایشان استاد بزرگ طریقت اند. در سال2011 به همراه برادرش شیخ غاندی مناسک عمره را به جای آورد و جد بزرگوارش را در روضه شریفه زیارت کرد.
لقب شمس الدین در تاریخ 9/1/2017 به دستور شیخ بزرگ حضرت شیخ عبدالقادر گیلانی (قدس الله سره) در برپایی جشن باشکوه تولدش به او داده شد، از این سو حضرت شیخ سلطان خلیفه محمد المحمدکسنزان (قدس الله سره) این خبر را در اردن به او داده بود. شیخ محمد المحمد کسنزان حسینی در سال2019 به قصد تبلیغ و ارشاد به آمریکا سفر کردند، در آغاز سال 2020 وضعیت سلامتی او رفته رفته آشفته می‌شد تا اینکه در تاریخ 4/7/2020 اجل او را دریافت و به دیدار نبی شریف راه یافت..
پسر بزرگتر وی حضرت شیخ شمس الدین محمد نهرو کسنزان حسینی ریاست طریقت در جهان را به عهده گرفت و بر کرسی آن نشست. و در جذب همه فرقه‌های مذهبی و ملی عراق از پدرش تبعیت کرد، چون که طریقت علوی قادری کسنزانی از مرز این عناوین و نامگذاری‌ها فراتر رفته و حتی از ادیان آسمانی دیگر نیز دوستداران و طرفدارانی دارد. رساله‌های دینی وی چون که خالی از تعصب و افراط‌گرایی فکری بودند، مورد قبول همگان قرار گرفتند؛ چرا که این رساله‌ها مخرج مشترکی به حساب می آمدند که مورد توافق همگان بود. بخاطر وفات پدرشان شیخ محمد المحمد کسنزان (قدس الله سره)، در روز چهلمشان، مجلس نور محمدی برگزار کردند و شیخ آن مجلس را با یک هدیه گرانبها و مبارک در عالم معنوی و با کسب اجازه از حضرت رسول اعظم (صلی الله علیه و آله والسم) مزین نمودند،که آن هدیه «صلوات الدر» بود و متنش از این قرار است:
«اللهم صل على سيدنا محمد الدر الأنور ، والياقوت الأبهر ، نور الله الأزهر ، وسر الله الأكبر ، بعدد ما في علمك من العدد ، بكل طرفة عين ، من الأزل إلى الأبد ، وعلى آله وصحبه وسلم تسليما: خدایا درود فرست بر سرور ما محمد که چون مرواریدی پرنور، یاقوتی درخشان، نور روشن خدایی،راز بزرگ خداوندی، به شمار اعدادی که خودت می دانی، به همه نگاه ها از ازل تا ابد، وبر آل و اصحاب وی درود و سلام فرست». در همین مجلس، شیخ شمس الدین محمد نهرو کسنزان ضمن یک اقدامی جهانی به گفت‌وگو برخاست تا کنفرانس جهانی تصوف را برگزار کند تا همه اقشار در آن جهت تفاهم و ایجاد صلح در جهان گرد هم آیند.
زندگی سیاسی
سید شمس الدین محمد نهرو کسنزان حسینی یک شخصیت بارز ملی و رهبر سیاسی عراق، دارای بینش سیاسی از روند اتفاقات در مرحله حاضر است. وی همچنین دارای چشم اندازی از فردای عراق که «دموکراتیک-آزاد-متحد» باشد، دارد. او اصالتا از یک خانواده دینی و سیاسی ملی معروف در عراق و کشورهای منطقه است. رژیم سابق، کینه و دشمنی خود را به او ابراز کرد و او و تعدادی از اعضای خانواده‌اش را به سلول‌های زندان انداخت. اما با وجود همه این دشمنی‌ها، از عراق خارج نشدند و به این انتظار که در ساختن عراقی جدید که از آزادی و رفاه برخوردار باشد، سهیم شود، در داخل کشورش به مبارزه ادامه داد تا اینکه در سال 1991 حزبی با عنوان وحدت ملی عراق را در عراق تأسیس کرد. و بخاطر برپایی این پروژه ملی، از بین اعضای خود، جان‌فشانی‌های زیادی را تقدیم کرده که تعداد آنها قریب به 50 شهید می‌شود.
وی به عنوان یک سیاستمدار عراقی و رئیس یک حزب مبارز عراقی، نقش مبارز و برجسته‌ای را ایفا کرده است،
از این رو زندگی‌اش در عراق در معرض خطر بود، وی بعد از آزادی تا سقوط رژیم به کار مبارزاتی خود در منطقه شمالی ادامه داد. پس از سقوط رژیم، او ترجیح داد از دخالتها و پیامدهای ناشی از درگیریهای سیاسی تبعیض‌آمیز و معایب بازی سیاسی در دستیابی به پستها و كرسي‌ها با شعار سهمیه، کناره گیری کند. تنها انتخاب او این بود که کشور به دور از وابستگی‌های فرقه‌ای، متحد شود. بر این اساس، وی مواضع محافظه کارانه‌ای را در برابر ماهیت تشکیل شورای حکومتی مطابق با اصل سهمیه‌ها اتخاذ کرد اصلی که بر اساس آن، اختلافات قومی و مذهبی و فرقه‌ای در بین آحاد مردم متبلور و مقدس به حساب می آمدند. وی نیاز به شفاف‌سازی و بیان آشکار نیروهای سیاسی در برابر مردم و تلاش برای این مهم در میان صفهای آنها را ضروری می داند. وی می‌گوید: «معیار وطن‌پرستی نیروهای سیاسی که در حال حاضر در عراق مشغول فعالیت هستند، به میزان نزدیک یا دور بودن آنها از معنای وجودشان ارتباط دارد، و نیز به میزان توانایی آنها در اجرای اهدافی که قبلا در تنورِ مبارزه برای نجات مردم عراق و ایجاد یه روند سیاسی دموکراتیک واقعی تعیین می‌کردند، بستگی دارد» . او همیشه از نیروها می خواهد که فعال باشند و تصویر تماشاگر را رها کرده و آنرا به هماهنگ کننده‌ای فعال، در عمران ملت و دستیابی به امنیت و سعادت تغییر دهند. چون که مردم آنطور که خودش می گوید: به یک جریان پایداری نیاز دارند که در یک فضای دموکراتیک واقعی، به رهبری یک دولت انتخابی یا نمایندگی خود اداره شود، این دولت بر اساس قانونی همیشگی که امورات کشور را تسهیل میکند و نمایندگانش در مجلس یا پارلمان یا هر فرمولی که از رضایت مردم ناشی می شود، حکم میکند.
وی در کنفرانس‌های متعددی شرکت کرده است، از جمله:
کنفرانس اصلاحات در سال 2005
کنفرانس دفاع «defense conference» که در سال 2008 در دبی برگزار شد.
فعالیت رسانه ای
حضرت شیخ شمس الدین محمد نهرو کسنزان حسینی معتقد است که رسانه‌ها، در تثبیت عقاید و اصول اساسی که منجر به بزرگی و سعادت جامعه می شوند، تأثیر بسیار مهمی دارند و نیز در گسترش توسعه‌های فکری، علمی و فناوری تاثیر گذار است و بنابراین به ترجمه رسانه‌ها پرداخت و نهادهای رسانه‌ای و فرهنگی را تأسیس کرد از جمله:
1- بنیاد رسانه‌ای فرهنگی المشرق که روزنامه کثیرالانتشار المشرق را بیرون می‌دهد.
2- چاپخانه المشرق که به چاپ روزنامه‌ها و کتاب‌های فرهنگی می‌پردازد.
3- انتشار روزنامه الأفق که یک روزنامه سیاسی مستقل است و به همه جوانب سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عراق می‌پردازد.
4- انتشار روزنامه العراق که یک روزنامه سیاسی- فرهنگی عراقی است.
5- افتتاح کانال ماهواره‌ای المشرق که یک کانال مستقل است.
6- افتتاح کانال زمینی المشرق در بغداد
7- افتتاح وب سایتی به نام الطریقه العلیه القادریه الکسنزانیه به آدرس: www.kasnazan.com
8- افتتاح وب سایتی به نام التصوف الاسلامی
9- راه اندازی و طرح گفت‌وگو با هدف ایجاد پل‌های ارتباطی و همکاری بین مردم و ایجاد اعتماد و احترام بین جوامع جهانی
10- تأسیس شورای فرهنگی کسنزانی به ریاست و نظارت وی، این شورا شامل سیزده کمیته می باشد و آن، یک شورای فرهنگی مدنی بین‌المللی غیر دولتی با شخصیت معنوی و مستقل می باشد که اساس تصوف کسنزانی را بیان میکند و این شورا مختص پیروان طریقت علیه قادری کسنزانی در همه جای دنیا می باشد، مقر آن در سلیمانیه می‌باشد و جهت‌گیری‌های کلی طریقت کسنزانی را بیان میکند. هدف آن، گسترش آگاهی فرهنگی و فکری و غنی‌سازی آن در مسائل معنوی، فرهنگی، ادبی، حقوقی و علمی و در همه زمینه‌های زندگی و کوشش برای اصلاح مسیرها و مسائل اخلاقی نادرست در جوامع است. به همین منوال، مقصود آن تلاش برای دست یافتن به عدالت اجتماعی، مبارزه با اندیشه‌ها و گرایشهای انحرافی و افراطی علیه تصوف و عرفان اسلامی است و نیز حفظ نقش طریقت کسنزانی در رهبری و توسعه همه جانبه‌ی جامعه، ارائه افکار، تحقیقات، مطالعات، مقالات، شعر و ادب و هنرهایی که در گسترش ارزش‌های عشق، صلح و بخشش سهم دارند می‌باشد و همه این اهداف بخاطر انسان‌سازی می باشد. این شورا یکی از ثمره‌های مبتکرانه ی جهانی درجهت تعارف و آشنایی است که به دست شیخ سید شمس الدین محمد نهرو کسنزانی حسینی آغاز گشته است و از کلام پروردگار متعال سرچشمه می‌گیرد:«يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ: ای مردم، ما شما را از زن و مرد آفریدیم و شما را در شعبه‌ها و قبایل گوناگون قرار دادیم تا همدیگر را بشناسید، برترین شما در نزد خدا باتقوا ترینتان است، به یقین که خداوند دانا و آگاه است»
مؤسسات علمی
وی معتقد بود که علم آکادمیک پایه بنیادین و سنگ بنای اصلی پیشرفت و توسعه جامعه می‌باشد، لذا در سال2004 دانشکده‌ای را تحت عنوان (کلیه السلام الجامعه) در بغداد تأسیس کرد که شامل گروه‌های زیر می‌باشد:
1- گروه مطالعات اسلامی و گفتوگوی ادیان و تمدن ها
2- گروه زبان انگلیسی
3- گروه علوم کامپیوتر و ریاضیات کاربردی
4- گروه حقوق
5- گروه مهندسی فناوری یارانه
این دانشکده به مثابه هسته یک دانشگاه علمی آینده می‌باشد، مخصوصا از آنجایی که شیخ شمس الدین محمد نهرو کسنزان سعی داشت تا در سال‌های پیش‌رو گروه‌های جدیدی مثل مهندسی، پزشکی، داروسازی، مدیریت بازرگانی را ایجاد کند. به نظر وی این کار آکادمیکی اولین گامی است که افقهای جدیدی را در آینده به سمت کار علمی جامع‌تر باز میکند.
امور فرهنگی
موفقیت چشم گیر را فقط می‌توان از خلال کار نهادی که ضامن حقوق افراد و جوامع باشد، بدست آورد، بنابراین وی تعدادی مرکز علمی، فرهنگی و مذهبی را تأسیس نمود از جمله:
مرکز بین المللی تصوف و پژوهش های روحی/ بغداد، واقع در نزدیکی دانشکده (کلیه السلام الجامعه سال 1994)
2- مرکز علمی سادات اشراف/ بغداد، سال2004 ، بسیاری از اشخاص سرشناسان و سادات معروف عراق را در خود جای داده است. هدف آن، حفظ تاریخ و میراث سادات اشراف و آنچه که تبار مبارکشان را به تصویر می‌کشد، و نیز متحدکردن صفها و حمایت از آنها در جهت توسعه میراث تاریخی و فرهنگی عراق است، که نقش بسزایی در حفظ وحدت، ترکیب، انسجام و توسعه در همه زمینه‌هایی که جامعه عراق آنها را مشاهده کرده است دارد.
3- شورای مرکزی طریقت‌های صوفیانه/بغداد/سال2004
4- وی دارای کتابها و نشریات فرهنگی متعددی می باشد از جمله:
– عناقيد الرؤى / ط1 – 2006
– موسوعة الذكر والذاكرون / ط1- 2008
– التحلي بالآداب الإسلامية في الطريقة الكسنزانية الناشر: دار القادري للنشر والتوزيع / سورية دمشق / المطبعة بيروت / ط1 – 2007
– خوارق الشفاء الصوفي والطب الحديث: الناشر: دار القادري للنشر والتوزيع / سورية دمشق / المطبعة بيروت / ط1 – 2007
– الرؤى والأحلام في المنظور الصوفي – الناشر: دار القادري للنشر والتوزيع / سورية دمشق / المطبعة بيروت / ط1 – 2007
– السلطان محمد الفاتح , حياته وفتوحاته – الناشر : دار الورد الاردنية للتوزيع والنشر / ط1 2013 6-7
– العراق خطى على درب تصحيح المسار / ط1 2006
– مجلة الكسنزان، که یک مجله‌ی فصلی صوفی فرهنگی و علمی است / ط1 بيروت 2006
او همچنین داری تحقیقات و مقالات متعددی در روزنامه ها و مجلات محلی و عربی می باشد، وی همچنین کتابهایی زیر چاپ دارد از جمله: (کتاب السيدة فاطمة الزهراء عليها السلام شجرة الأصل النورانية في رأي الطريقة العلية القادرية الكسنزانية)
طرح های خیرخواهانه
تأسیس انجمن امداد عراق
او یک انجمن خیریه به نام (انجمن خیریه شیخ دکتر نهرو محمد عبدالکریم الکسنزان الحسینی) تأسیس کرد که در آن بسیاری از طرح‌های خیریه‌ای انجام می دهد و تاکنون کمکها و خدماتی زیادی به این ملت بزرگ در داخل و خارج از کشور ارزانی داشته است. وی از خلال تعامل انسانی آگاهانه و مسئولیت خویش در قبال رنج مردم عراق و همینطور از خلال مورد حمله شدید قرارگرفتن وی از سوی افراد افراط گرا و تروریسم ، نقش بسیار بزرگی در ارائه خدمات و کمکهای بشردوستانه به خانواده‌های نیازمند و آوارگان شکیبای عراقی مان داشته است. وی همچنین برای رفاه این آوارگان اردوگاه‌هایی را نیز افتتاح کرده است، از جمله:اردوگاه کسنزان در منطقه الدوره در بغداد که به اعتراف سازمان‌های بین المللی و دولتی عراق، بزرگترین اردوگاه آوارگان به حساب می‌آید.وی همچنین در سلیمانیه و کرکوک نیز اردوگاه‌هایی تأسیس کرده است.
وی با توجه به شرایط نابسامان اقتصادی و اجتماعی که بسیاری از مردم عراق بخاطر آن در مضیقه بودند، همه‌ی تکیه‌های (محل درویشان و صوفیان) کسنزانی را جهت اسکان آوارگان صرف نظر از گرایشهای مذهبی و قومی باز گذاشته و همه کمکهای انسان دوستانه و امورات مادی را برای آنها به ارمغان آورده است. و شعار وی (حمایت از خانواده‌های بی بضاعت عراقی صرف نظر از دین، مذهب و قومیت) است. هدف از این فعالیتها، کمک رسانی به خانواده‌های نیازمند از لحاظ انسانی و نجات آنها از اوضاع آشفته اقتصادی و اجتماعی و همچنین کمک به فرزندانشان برای ادامه مسیر علمی و تربیتی از طریق تأسیس تعدادی از مدارس ابتدایی، راهنمایی و دبیرستان در اردوگاه‌های آوارگان بود. وی همچنین شمار زیادی از فرزندان این خانواده‌ها که به دانشکده (کلیه السلام الجامعه) منسوب می‌باشند، از پرداخت شهریه سالانه معاف کرد. او جهت مداوای بیماران و فراهم کردن دارو برای آنها، چند کلینیک پزشکی را در اردوگاه ها دایر کرد. ایشان در قبال معالجه تعداد زیادی ازبیماران که در بیمارستان‌های خارج از عراق بستری بودند، موضعی بشردوستانه داشت.
مؤسسات اقتصادی و تجاری
دکتر نهرو کسنزان صاحب چندین شرکت تجاری فعال در زمینه‌های مختلف اقتصادی مخصوصا در زمینه سرمایه‌گذاری‌های نفتی و صنعتی و حمایت از تأسیسات (صنعتی ..) است. وی این شرکتهای تجاری را توسطه نخبه‌های برجسته اقتصادی تحت نظارت خود اداره میکند.
