شکل و کیفیت حلقات ذکر در طریقت های مختلف متفاوت است اما آنچه که در همه آنها مشترک است این است که این حرکات و گفتارها در سنت پیامبرﷺ نیامده است . پاسخ شما چیست؟ دلایل شرعی شما در مورد بر پا داشتن این حلقه ها با این روشها چیست ؟
در ابتدا باید گفت اصل ذکر کردن در میان گروهی از مردم چیزی است که سنت نبوی آن را نیکو شمرده است . از ابو هریره روایت شده که پیامبر صلى الله تعالى علیه و سلم از زبان خداوند عزوجل حکایت کرده است 🙁 هر کس که مرا در دل خود ذکر کند من هم او را در خود یاد میکنم و هر کس مرا در میان گروهی از مردم ذکر کند من هم او را در میان گروهی که بیشتر و پاکتر هستند یاد می کنم )
پیامبر أکرم ﷺالگو و شیوه این(ذکر در میان مردم) را از لحاظ چگونگی و تعداد مشخص نکرده است . اما این هم دیده نشده که ایشان از ذکری که اصحاب بزرگوار در زمان ایشان انجام میدادند جلوگیری کرده باشد. در حدیث دیگر پیامبر در مورد اهمیت و فضیلت جمع شدن و نشستن برای ذکر خدا سخن گفته است . این موضوع در حدیثی از الاغر ابی مسلم روایت شده که: من شاهد بودم که ابوهریره و ابوسعید گواهی دادند که پیامبر ﷺ فرمود :(هر گروهی که برای ذکر خدا بنشیند فرشتگان آنها را در بر می گیرند و رحمت خدا آنها را می پوشاند و خداوند آنان را نزد کسانی که نزدش هستند یاد می کند.) . این حدیث می تواند عمومیت داشته باشد . یعنی هم می تواند به معنی نشستن و در مورد خدا و نعمتهایش سخن گفتن باشد و هم تسبیح خداوند از طریق نامهایش.و یا چیزهائی دیگر . به هر حال این حدیث هیچ گونه حالت خاص را برای نشستن تعیین نمی کند و در نتیجه می توان آن را به هر شکلی که با شریعت مغایرت نداشته باشد و ادب اسلامی در آن رعایت شده و معیارهای شرع در هم نریزد انجام داد. در حدیث دیگر پیامبراعظمﷺ حلقه های ذکر را یاد می کند و آن را به باغ بهشت توصیف می نماید و می فرماید که مسلمانان باید آن را زیاد به جا بیاورند و از آن بهره فراوان برگیرند . این حدیث از انس ابن مالک رسیده که پیامبرﷺ فرمود : ( هرگاه که از باغهای بهشت گذر کردید از آن میوه برچینید . اصحاب پرسیدند : باغهای بهشت چیست ؟ فرمود: حلقه های ذکر)
در نهایت مامی گوئیم هر شیوه یا اسلوبی که مفهوم عام (حلقه های ذکر) با آن تحقق پیدا کند خواه تلاوت قرآن کریم باشد و یا تعلیم درس و یا تسبیح و ذکر و اوراد خواه نشسته باشند یا ایستاده . با حرکت یا بی حرکت هیچ اشکالی ندارد البته تا زمانی که با قواعد اسلام و آداب عامه تعارض و تضاد نداشته باشد و تا زمانی که شارع کریم الگوی مشخصی را مثل نماز و روزه و حج و زکات برای این حلقه های ذکر معین نکرده باشد.
