اخلاق عظیم پیامبر اکرم(ص) و شرافت و رفعت ایشان

حمد و ستایش از آن خداوند دو عالم است،  نعمت و فضل و ثنای زیبا از آن اوست، صلوات خداوند مهربان و ملائکه مقرب بر سرورمان محمد  مولای رسولان و بر همه برادرانش از انبیاء و رسولان و آله و اصحابش.

خداوند حضرت محمد و امت او را گرامی داشته و مقامش را بر امت‌های پیشین برتری داده است. خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: {كُنتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ} “شما بهترین امتی بودید که برای مردم پدیدار شده‌اید” اين امت برتر و گرامی نبود مگر توسط این حضرت. از این رو با ولادت این پیامبر بزرگوار و آیاتی که در آن زمان نازل شد و آنچه خداوند از استعدادها و فضایل اعمال به ایشان عطا نمود، که مؤمن بتواند به واسطه ايشان به عظمت و معرفت خود بيفزايد، خداوند پیامبر برگزیده خود را با آیات فراوانی گرامی داشت. از جمله این آیه که بر اخلاق شریف و شرافت حال او دلالت می کند: {وَ إِنَّكَ لَعَلىٰ خُلُقٍ عَظِيمٍ} “و تو اخلاق عظیم و برجسته‌ای داری!”  و نیز آیه ای که خداوند عزّ و جلّ شرافت نسب و عظمت مقام او را به وسیله آن آشکار ساخت و فرمود: {لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ} “قطعا براى شما پيامبرى از خودتان آمد كه بر او دشوار است‏ شما در رنج بيفتيد به [هدايت] شما حريص و نسبت به مؤمنان دلسوز مهربان است”  و نیز در ستایش وی در کتابهایش که بر پیامبرانش نازل شده است، می فرماید: {مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ تَرَاهُمْ رُكَّعًا سُجَّدًا يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا سِيمَاهُمْ فِي وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ ذَلِكَ مَثَلُهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَمَثَلُهُمْ فِي الْإِنْجِيلِ كَزَرْعٍ أَخْرَجَ شَطْأَهُ فَآزَرَهُ فَاسْتَغْلَظَ فَاسْتَوَى عَلَى سُوقِهِ يُعْجِبُ الزُّرَّاعَ لِيَغِيظَ بِهِمُ الْكُفَّارَ} “محمّد، فرستاده خداست و کسانی که با او هستند بر کافران سرسخت و در میان خودشان با یکدیگر مهربانند، همواره آنان را در رکوع و سجود می بینی که پیوسته فضل و خشنودی خدا را می طلبند؛ نشانه آنان در چهره شان از اثر سجود پیداست، این است توصیف آنان در تورات، و اما توصیفشان در انجیل این است که وجودشان چون زراعتی است که جوانه های خود را رویانده پس تقویتش کرده تا ستبر و ضخیم شده، و در نتیجه بر ساقه هایش [محکم و استوار] ایستاده است، به طوری که دهقانان را [از رشد و انبوهی خود] به تعجب می آورد تا خدا به وسیله [انبوهی و نیرومندی] مؤمنان، کافران را به خشم آورد”

آنچه خداوند متعال درباره مقدم بودن پیامبر بر بقیه پیامبران بیان کرده: {وَإِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ النَّبِيِّينَ لَمَا آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتَابٍ وَحِكْمَةٍ ثُمَّ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِمَا مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَلَتَنْصُرُنَّهُ قَالَ أَأَقْرَرْتُمْ وَأَخَذْتُمْ عَلَى ذَلِكُمْ إِصْرِي قَالُوا أَقْرَرْنَا قَالَ فَاشْهَدُوا وَأَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ} “و (به خاطر بياوريد) هنگامي را كه خداوند، از پيامبران (و پيروان آنها)، پيمان موكد گرفت، كه هر گاه كتاب و دانش به شما دادم، سپس پيامبري به سوي شما آمد كه آنچه را با شماست تصديق مي‏كند، به او ايمان بياوريد و او را ياري كنيد! سپس (خداوند) به آنها گفت: آيا به اين موضوع، اقرار داريد؟ و بر آن، پيمان موكد بستيد؟ گفتند: (آري) اقرار داريم! (خداوند به آنها) گفت: پس گواه باشيد! و من نيز با شما از گواهانم”.

از جمله آیاتی که بر لزوم احترام و تکریم وی دلالت می کند: {إِنَّ الَّذِينَ يُنَادُونَكَ مِنْ وَرَاءِ الْحُجُرَاتِ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ ﴿٤﴾وَلَوْ أَنَّهُمْ صَبَرُوا حَتَّىٰ تَخْرُجَ إِلَيْهِمْ لَكَانَ خَيْرًا لَهُمْ ۚ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿٥﴾} “یقیناً کسانی که تو را از پشت اتاق ها صدا می کنند، بیشترشان معرفت و آگاهی [به حرمت و عظمت تو] ندارند. و اگر آنان صبر می کردند تا به سویشان بیرون آیی، یقیناً برای آنان بهتر بود، و خدا بسیار آمرزنده و مهربان است.” و فرموده تعالی: {لا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضًا ۚ} “دعوت پیامبر را [به ایمان، عمل صالح و امور اجتماعی] در میان خود مانند دعوت بعضی از شما از بعضی دیگر قرار ندهید”

آنچه که بعد از وفات آن حضرت بر گرامی داشت وی دلالت دارد این است که همسران بزرگوارش را مادران مؤمنان قرار داد، خداوند متعال می فرماید: {النَّبِيُّ أَوْلَىٰ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ ۖ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ} “پیامبر، نسبت به مؤمنان از خودشان سزاوارتر است، و همسرانش [حرمت ازدواج به منزله] مادران آنانند” و می‌فرماید: {وَلَا أَنْ تَنْكِحُوا أَزْوَاجَهُ مِنْ بَعْدِهِ أَبَدًا ۚ } ” و بر شما هرگز جایز نیست که پس از او با همسرانش ازدواج کنید.” و رسول (ص)، ایشان محمد بن عبدالله بن عبد المطلب ابن هاشم ابن عبد مناف قریشی ابو قاسم سید و فرزند آدم و جد ایشان عدنان از نسل بنی اسماعیل پیامبر خدا وحضرت ابراهیم خلیل خدا علیه السلام است. درود و سلام خداوند بر محمد و بر تمام برادران و انبیاء و رسولانش، تنها ايشان صاحب این نسب شریف،  نخبه و بزرگ بنی هاشم هستند. امام مسلم و دیگران از واثله ابن اسقع روایت کرده اند، که گفته است: رسول خدا می‌فرماید: خداوند کنانه را از فرزندان اسماعیل برگزید و قریش را از کنانه و از قریش بنی هاشم و مرا از بنی هاشم برگزید، پس ايشان از چند انتخاب برگزیده شده است به طوری که روایات و آثار نیز به این امر اشاره می‌کنند.

پدرش عبدالله، با بانویی از بنی زهره به نام آمنه دختر وهب ازدواج کرد. سپس باردار شد و سرور مخلوقات و امت‌ها را به دنیا آورد. خدا ایشان را مورد لطف و عنایت خود قرار داد تا برای تمام  عرب‌ها و غیر عرب‌ها نعمتی باشد. از ابتدای بارداری نشانه‌های روشنایی را برای اهل روستا و شهر آورد. ابن سعد از عمه یزید روایت می‌کند که می گوید:  هنگامی که آمنه بنت وهب رسول خدا را باردار بود می شنیدیم که می‌گفت: احساس نمی‌کنم که باردار هستم و سنگینی که زنان دیگر دارند را ندارم، من انکار کرده بودم که عادت ماهانه ام قطع شده است و شاید متوقف شده و بر میگردد، در حالی که من بین خواب و بیداری بودم کسی نزد من آمد و گفت: آیا احساس می‌کنید که باردار هستید؟ انگار می‌گفتم: نمی‌دانم، او گفت: شما در روز دوشنبه به پیامبر و نبی این امت باردار شده‌اید.

او می‌گوید: این موضوع باعث شد به باردار بودنم مطمئن شوم، سپس به من مهلت داد تا زمان تولدم نزدیک شود و آن یکی نزد من آمد و گفت: بگو آن را از شر هر حسودی به سوی خداوند یگانه پناه می‌ برم، او می‌گوید: من این جمله را می‌گفتم. احمد و بیهقی و دیگران از عرباض ابن ساریه روایت می کنند که می گوید: رسول خدا را شنیدم که می‌فرماید:من بنده خدا و خاتم انبيا هستم و آدم در گل منجدل شده بود (یعنی صورت آدم از گل ساخته شده و روی زمین ریخته شده است اما هنوز روح در آن دمیده نشده است) و آن دعوت پدرم ابراهيم و بشارت عيسى درباره من، را به شما خواهم گفت و رؤیتی که مادرم دید و آنچه مادران انبیاء نیز دیدند. مادر رسول خدا هنگامی که ايشان را به دنيا آورد نوری دید که قصرهای شام را روشن کرد. بیهقی پس این حدیث فرمود: فرموده اش که من بنده‌ی خدا و خاتم انبیا هستم و آدم در گل منجدل شده بود، می‌خواهد بیان کند که همه این‌ها قضا و قدر خداوند است و پیش از وجود اولیه بشر و نخستین انبیاء صلوات الله علیهم است. ابن سعد روایت کرد که پیامبر اکرم فرمودند: مادرم هنگامی که مرا به دنیا آورد نوری از او می‌ درخشید وقصرهای بصری را روشن می‌کرد. هم‌چنين وقتی ایشان را به دنیا آورد، به دو زانو افتاد و سرش را به سوی آسمان بلند کرده، نوری از ایشان می‌تابید که قصرهای شام را روشن می‌کرد و مادرش گردن های شترهای بصری را می‌ دید.  و اما فرموده ایشان: عبارت “دعوة أبي إبراهيم: دعوت پدرم ابراهیم” به اين معنا است كه ابراهيم هنگام تاسيس بيت‌ الله الحرام خداوند را دعا كرد و فرمود: {وَإِذ قالَ إِبراهيمُ رَبِّ اجعَل هٰذا بَلَدًا آمِنًا وَارزُق أَهلَهُ مِنَ الثَّمَراتِ مَن آمَنَ مِنهُم بِاللَّهِ وَاليَومِ الآخِرِ ۖ} {رَبَّنَا وَابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَيُزَكِّيهِمْ ۚ إِنَّكَ أَنْتَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ} “و یاد کنید آن گاه که ابراهیم گفت: پروردگارا! این مکان]را شهری امن قرار ده و اهلش را آنان که به خدا و روز قیامت ایمان آورده اند از هر نوع میوه و محصول روزی بخش” “پروردگارا! در میان آنان پیامبری از خودشان برانگیز، که آیات تو را بر آنان بخواند، و آنان را کتاب و حکمت بیاموزد، و [از آلودگی های ظاهری و باطنی] پاکشان کند؛ زیرا تو توانای شکست ناپذیر و حکیمی”

خداوند متعال دعايش را درباره پيامبرمان حضرت محمد (ص) مستجاب كرد. و اما عبارت “بشری عیسی بن مریم: بشارت عیسی بن مریم” به معناى اين است كه عيسى (ع) درباره محمد (ص) به قومش بشارت داد. همانطور كه در قرآن كريم از داستان حضرت عیسی علیه السلام گفته شده است: {وَإِذْ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْرَاةِ وَمُبَشِّرًا بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ ۖ} “و هنگامی که عیسی پسر مریم گفت: ای بنی اسرائیل! به یقین من فرستاده خدا به سوی شما هستم، تورات را که پیش از من بوده، تصدیق می کنم، و به پیامبری که بعد از من می آید و نامش «احمد» است، مژده می دهم.”

از جمله نشانه هایی که در بدو تولد ایشان ظاهر شد این بود که یکی از نشانه هایی که در ولادت او ظاهر شد این بود شهاب ها از آسمان به سمت شیاطین پرتاب شدند و آن ها از آسمان ها رانده شدند. همانطور كه برخى از علما ذكر كرده‌اند، اما آنچه بین علما مشهور می باشد این است که شهاب ها در مبعث وی به سمت شیاطین پرتاب شدند و ابلیس از خبر آسمان ممنوع شد سپس جیغ و فریاد بسیار بلندی کشید، همان گونه که هنگام اخراجش از بهشت و میلاد پیامبر  و نزول سوره فاتحه جیغ کشیده بود.

بیهقی از ابن عباس روایت می کند: که می گوید: پیامبر در سال فیل به دنیا آمدند و ماه ولادت ایشان ماه ربیع الاول است. روز تولد ایشان نیز آنچه بر آن اسناد می‌شود دوازدهمين روز از ماه مذکور است. روز ولادت ایشان اما بدون اختلاف روز دوشنبه است. مسلم از ابو قتاده انصاری روایت شده که گفت: از رسول خدا درباره روزه روز دوشنبه سوال شد؛ فرمودند: “آن روز‌ی است که در آن به دنیا آمدم و بر من وحی نازل شد”

ولیکن مکان ولادت ایشان صحیح و محفوظ می‌باشد که در مکه بوده و از همه بيشتر در محلی معروف به نام بازار شب است که مادر هارون رشید آن را تبدیل به مسجد کرد. این مطلب را حافظ عراقی ودیگر اشخاص یاد کردند و امروزه این مکان به نام محله‌ی ولادت نام دارد.

از خداوند تبارک و تعالی می‌خواهیم که گناهانمان را بیامرزد و بركت دیدار حضرت محمد (ص) را به ما عطا کند و آخرینِ دعاهایمان  الحمد لله رب العالمین است.

منبع:

– سایت دروس

http://www.sunna.info/islamic/prophet_praise.html