حکم به نقل کسی که تاریخ اسلام را مورد بررسی قرار دهد، به راحتی می تواند به این نتیجه برسد که در صدر اسلام، استفاده از دف و طبل در جشن ها، مناسبت ها و شادی ها آزاد بوده است. یکی از بهترین کسانی که این موضوع را به دقت و تحقیق پیگیری کرده، امام ابو حامد غزالی در
برخی در مورد حکم زدن (دَف و طبل) دچار اشتباه شده اند. برخی از آن ها به طور کلی آن را منع کرده اند، به این دلیل که آن را جزو لهویات می دانند که نهی شده است، در حالی که برخی دیگر آن را به مناسبت های خاصی مانند عیدها محدود کرده اند، و عده ای نیز آن را
خطيب در تاریخ خود ذکر کرده است که امام شافعی در طول اقامت خود در عراق از زیارت قبر ابوحنیفه تبرک می جست. روایت شده است که حافظ عبد الغنی مقدسی حنبلی دچارآبله مرغون شد که درمان آن دشوار بود، پس با قبر امام احمد بن حنبل تماس گرفت و شفا یافت. حافظ عراقی نقل کرده است که امام
می گویيم: عشق به حضرت رسول اعظم ﷺ، که معیار ایمان واقعی است، تنها به زبان آوردن نام او نیست، بلکه نوری است که در قلب جای می گیرد و آن را پر می کند. هنگامی که این نور در قلب قرار گیرد، آثار آن را در مؤمن می بینی که او به ذکر، تعظیم، تقدیر و ستایش از
منظور از “آثار مشایخ” در عرف صوفیانه شامل هر چیزی است که به شیخ تعلق دارد، هرچند که ساده باشد؛ از تسبیح یا عصا گرفته تا دستمال، تکه ای پارچه، کاغذ، یا کمی آب یا غذا و حتی خاکی که شیخ با آن تماس داشته باشد. هر آنچه از مشایخ کاملین به جا مانده، در عرف صوفی از آثار
مشایخ گرامی چندین آداب برای سماع نزد مریدان طریقت ها ذکر کرده اند که آنچه از سرور ما شیخ عبدالقادر گیلانی در کتاب “الغنیة” ذکر شده را انتخاب می کنیم: لازم است که فقرا (مریدان) سماع را به تکلف نپذیرند و با اختیار به آن روی نیاورند. اگر سماع اتفاق افتاد، حق مستمع این است که با رعایت ادب بنشیند،
غزالی سخن خود را درباره شنیدن (سماع) این گونه آغاز می کند: «متن و قیاس هر دو بر جواز آن دلالت دارند.» سپس غزالی این گونه توضیح می دهد: «اما قیاس این است که در غناء (آهنگ) معانی ای جمع شده اند که باید به صورت فردی و سپس به صورت جمعی بررسی شوند. زیرا در آن شنیدن صدایی
سماع همان دریافت صداها با جمع انواع مختلف آن توسط گوش های شنوندگان از طریق امواج صوتی که از منابع اصلی مانند طبل، دف و سایر آلات موسیقی خارج می شود. نفس انسانی به شدت به صداهای دل انگیز و خوشایند گرایش و تعلق دارد، به ویژه در زمان برپایی حلقات ذکر یا قرائت قصاید یا مدایح شریف نبوی
تسبیح یکی از وسایل عبادت و از محرک ها و مشوق های عبادت و غوطه ور شدن در دریاهای آن است. تسبیح یادآورنده ای است که فراموشی را از حاملش دور می کند، او را به عمل برمی‌انگیزد و به وی کمک می کند تا سدی بین او و غفلت و بی تفاوتی ایجاد کند. تسبیح آن چیزی است که
آنان که گام در ره طریقت نهاده اند و دل در گرو این مسیر دارند تا دستشان به دامان دلیلی از جانب قرآن و سنت نرسیده باشد قدم از قدم بر ندارند و دست از پا خطا نکنند. سماع کماکان جایگاهی والا درطریقت دارد تا دل جلا دهد و آتش شوق حضرت دوست برخرمن دل زند و یاد فرستاده
