گوییم: خوارق طریقت کسنزانی: امتدادی فعال برای معجزات پیامبر اکرم حضرت محمد صلی الله علیه وسلم است که به منظور اثبات وجود ذات خداوند، اقرار به وحدانیت او و هدایت گمراهان و منکران به سوی راه حق و ایمان است؛ و همچنین به منظور اثبات تجلی ظاهری الهی می باشد.
و گوییم: خوارق در طریقت: وسیله ای از وسیله های دعوت به سوی خداوند متعال همراه با حکمت است. خوارق در طریقت وسیله است نه هدف.
تفاوت بین فعالیت های درویشی و پدیده های ماوراء الطبیعه در طبیعت
در این عصر پیشرفته با همه وسوسه های مادی اش، مردم شروع به دیدن کارهای نمایشی و خطاهای دیدی که توسط صاحبان سیرک انجام می شود، کردند. این فعالیت ها بر اساس قوانین فیزیکی، شیمیایی و روانی استوارند. مردم درباره پدیده های ماوراء الطبیعه ای به اسم پدیده های پاراسایکالجی(Parapsychology) و هیپنوتیزم می شنوند. ناگفته نماند آنچه در مورد آیین های بت پرستانه بودایی ها و غیره شایع شده است، و آنچه با این آیین ها همراه است از پدیده های ماوراء الطبیعه می باشد.
همه این موارد ممکن است باعث سردرگمی مردم شود. آنها دیگر قادر نخواهند بود بین (خوارق در طریقت) که امتدادی فعال برای معجزات پیامبر صلی الله علیه وسلم است و این پدیده ها که برخی از آنها ممکن است از نزدیک یا دور به این فعالیت ها شباهت داشته باشند، تمایز قائل شوند.
برخی این سردرگمی را به تعبیر فعالیت های درویشی نسبت داده اند. بر این اساس که آنها پدیده های پاراسایکالجی، هیپنوتیزم و یا مراسم بت پرستی هستند. یا تعبیر این فعالیت ها به سحر و جادو که رایج ترین تعبیر برای مردم است وقتی چیزی را که می بینند با آن آشنایی ندارند.
منبع: سید شیخ محمد کسنزان – موسوعه الکسنزان فیما اصطلح علیه اهل التصوف والعرفان-جلد۷ ماده(خ ر ق) .